THE LAST OF US PART II
Developer: Naughty Dog
Publisher: Sony Interactive Entertainment
Reviewed by Valkyre for PS4forums.gr
Για αρχή, και για να μπει το review σε σωστό πλαίσιο, λίγα λόγια για το The Last of Us. Προφανώς ακολουθεί μια μίνι σύνοψη η οποία και περιέχει spoilers για το The Last of Us 1, οπότε όσοι δεν το έχετε παίξει καλύτερα σταματήστε εδώ (και παίξτε το πρώτο μέρος ).
Spoiler!
Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και 5 χρόνια αργότερα ξεκινάει το μεγάλο ταξίδι της Ellie με αφορμή ένα γεγονός που θα της αλλάξει την ζωή για πάντα. Η Sony έχει δώσει πολύ αυστηρούς περιορισμούς σχετικά με το τι μπορεί να αναφερθεί για το σενάριο και την ιστορία. Και υπάρχει πολύ καλός λόγος γι αυτό. Αρκεί να πούμε οτι το Last of Us Part II αποτελεί άμεση συνέχεια του πρώτου μέρους και οτι χρησιμοποιεί το μίσος ως κινητήρια δύναμη για να πει μια ανθρώπινη ιστορία. Η Naughty Dog, όπως και με το πρώτο παιχνίδι, είναι και εδώ απόλυτα ειλικρινείς και σέβεται πλήρως την νοημοσύνη του κοινού της. Σε κανένα σημείο δεν σκοπεύει να "διδάξει" κάτι σε κάποιον, αλλά αντίθετα πιστεύει οτι ο καθένας είναι ικανός να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Το σενάριο είναι γραμμένο με ειλικρίνεια, τιμιότητα και ωριμότητα με τον σκηνοθέτη του παιχνιδιού να μοιάζει να θέλει να παραμείνει αμέτοχος ως προς το που θα δείχνει η ηθική πυξίδα του καθενός όταν πέσει η κουρτίνα και τελειώσει η παράσταση. Αυτό που κάνει είναι να παρουσιάζει στον παίκτη όλα τα γεγονότα, να του δίνει τροφή για σκέψη και μετά να τον αφήσει ελεύθερο να αποφασίσει τι θα αποκομίσει από την εμπειρία αυτή. Η γενικότερη σκηνοθετική διεύθυνση του τίτλου είναι εντυπωσιακή, το παιχνίδι ξεκινάει αργά, χτίζει επιμελώς τους χαρακτήρες και τον κόσμο του, και όταν πάρει μπρος δεν σε αφήνει μέχρι την κορύφωση του. Είναι πολύ προσεκτικά δομημένο και είναι φτιαγμένο σαν μια εμπειρία που μόνο ένα βιντεοπαιχνίδι μπορεί να αποτυπώσει πραγματικά, μιας και οι πράξεις αποκτούν άλλη βαρύτητα όταν έχεις τον έλεγχο των χαρακτήρων, σε σχέση με το να τις παρακολουθείς αμέτοχος σε μια ταινία.
Η συντριπτική πλειοψηφία όχι μόνο των βιντεοπαιχνιδιών, αλλά και των ταινιών, σήμερα αρέσκεται σε μια τυπική μάχη μεταξύ του καλού και του κακού, αγγίζοντας μόνο επιδερμικά ή και παραμελώντας εντελώς την περίπλοκη δυαδική σχέση μεταξύ των δύο. Το Last of Us Part II δεν έχει ήρωες. Έχει ανθρώπους. Και οι άνθρωποι είναι πολυσύνθετα, ελλατωματικά πλάσματα. Η πορεία του κάθε χαρακτήρα που εμφανίζεται στο παιχνίδι είναι γραμμένη με μεγάλη προσοχή και οι πράξεις του έχουν βάρος και συνέπεια. Η Naughty Dog δεν θα φοβηθεί να πάρει ρίσκα και δεν θα συμβιβαστεί με κάτι λιγότερο από το να πει την ιστορία που θέλει να πει. Οι διάλογοι είναι όπως πάντα εξαίρετοι και οι ηθοποιοί δίνουν ένας προς έναν τον καλύτερο τους εαυτό, ενσαρκώνοντας τους χαρακτήρες τους με ιδανικό τρόπο. Δύσκολα καταφέρνεις σε βιντεοπαιχνίδι να αποτυπώσεις πολύπλοκα ανθρώπινα συναισθήματα με πειστικό τρόπο, όμως εδώ, χάρη στο συνδυασμό σεναρίου, ηθοποιϊας αλλά και του τεχνικού τομέα, το αποτέλεσμα είναι εκπληκτικό. Η βία έχει και πάλι κεντρικό ρόλο, και το Last of Us Part II είναι ένα πολύ σκληρό παιχνίδι το οποίο απευθύνεται αυστηρά σε ενήλικες, όμως η βία εδώ δεν λειτουργεί ως παράγοντας απόλαυσης όπως συχνά γίνεται στα βιντεοπαιχνίδια, αλλά περισσότερο για να δώσει έμφαση και νόημα στην θεματολογία του.
Δεν υπάρχει λόγος να ειπωθεί κάτι περισσότερο για την ιστορία του παιχνιδιού, μόνο κακό θα κάνει. Καλύτερα να μπει κανείς στον κόσμο αυτό γνωρίζοντας όσο το δυνατόν λιγότερα για το σενάριο, καθώς είναι το σημαντικότερο ίσως κομμάτι του τίτλου και ποντάρει πολλά πάνω σε αυτό. Το σίγουρο είναι οτι αποτελεί προιόν αγάπης και φροντίδας των δημιουργών.
Πολλά έχουν γραφτεί τα τελευταία χρόνια για τις συνθήκες εργασίας κατά την διάρκεια του λεγόμενου "crunch", δηλαδή προς το τέλος της ανάπτυξης ενός ΑΑΑ τίτλου. Η Naughty Dog στον βωμό της αναζήτησης της τελειότητας είναι συχνά μέσα στις εταιρίες που έχουν δικαίως δεχθεί κριτική πάνω στο θέμα αυτό και η ανάπτυξη του The Last of Us Part II δεν αποτελεί εξαίρεση. Είναι μια μεγάλη συζήτηση το κατά πόσο ξεπερνώνται τα όρια και δικαιολογούνται οι ανθρώπινες θυσίες που συνεπάγονται. Αλλά είναι μια συζήτηση για μια άλλη φορά καθώς εδώ πρέπει να κριθεί το προιόν γι αυτό που είναι και το οποίο καλείται να πληρώσει ο χρήστης.
Και η αλήθεια είναι οτι το αποτέλεσμα της συνολικής ποιότητας του τίτλου, στα μάτια του γράφοντος τουλάχιστον, δεν έχει αντίπαλο... Τα γραφικά δεν είναι μόνο ξεροί αριθμοί, κώδικας και ανάλυση, είναι το αποτέλεσμα του συνδυασμού αλλά και του συντονισμού πολλών μορφών τέχνης. Και αυτή η καλλιτεχνική διεύθυνση σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του Last of Us Part II είναι εξωφρενική, άνετα χαρακτηρίσιμη ως... ψυχαναγκαστική. Ίσως είναι από τις ελάχιστες φορές που νιώθει κανείς οτι έχει να κάνει με μια ΑΑΑΑ παραγωγή και όχι απλά μια ΑΑΑ... δεν θα ήταν υπερβολή να ειπωθεί αυτό. Μπορούμε να γράφουμε για ώρες για το τι έχει καταφέρει η Naughty Dog, αλλα θα επιλέξουμε να επικεντρωθούμε σε μια μικρή γεύση του τι μας επιφυλλάσει ο τίτλος.
Από τα πρώτα λεπτά γίνεται αντιληπτό οτι το Last of Us Part II αποτελεί μια πανάκριβη παραγωγή. Υπάρχουν χιλιάδες λεπτομέρειες που θα περάσουν σε μεγάλο βαθμό απαρατήρητες από την συντριπτική πλειοψηφία των χρηστών, που όμως όλες μαζί καταλήγουν να συνθέτουν ένα αξεπέραστο σύνολο ατμοσφαιρικού ρεαλισμού. Τεράστιου μεγέθους σκηνικά και εξαιρετικά πολύπλοκα αντικείμενα και μοντέλα έχουν σχεδιαστεί με την παραμικρή λεπτομέρεια και στο τελικό προϊόν ο παίκτης δεν θα τα δει για περισσότερο από 2-3 λεπτά, δεν υπάρχει καν αρκετός χρόνος για να τα θαυμάσει. Η ποικιλία και ο αριθμός των αντικειμένων που εμφανίζονται στο παιχνίδι, κυριολεκτικά δεν έχει προηγούμενο, είναι πραγματικά δύσκολο να το συλλάβει ο νους πόση δουλεία έχει πέσει. Απλά καθημερινά αντικείμενα βρίσκονται παντού και είναι σχεδιασμένα με μεράκι σαν να επρόκειτο να μπουν σε μια ψηφιακή γκαλερί για επίδειξη. Κάθε δωμάτιο, γραφείο, μαγαζί ή καφετέρια έχει να πει μια ιστορία.
Η βλάστηση, κύριο χαρακτηριστικό ενός σκηνικού αποκάλυψης, είναι τόσο πυκνή και έχει κυριεύσει τον κόσμο με απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο ενώ ταυτόχρονα απλώνεται σε τεράστιες εκτάσεις, χωρίς να γίνονται αντιληπτά κοινά φαινόμενα, όπως pop in και απότομες αλλαγές στο λεγόμενο level of detail, τα οποία συναντάμε σε άλλα παιχνίδια. Παράλληλα η φθορά και η καταστροφή σε κάθε τι αποτυπώνει άψογα την κατάσταση στην οποία βρίσκεται ο κόσμος. Για πρώτη φορά η Naughty Dog προσπαθεί να αποδώσει φωτορεαλισμό σε ένα τίτλο της. Μέχρι τώρα, ακόμα και στο Uncharted 4 διατηρούσαν μια «καρτουνίστικη» χροιά στην χρωματική παλέτα και τον φωτισμό. Εδώ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Το δύσκολο έργο του The Last of Us Part II είναι οτι στηρίζεται στο μεγαλύτερο μέρος του στον φυσικό φωτισμό των περιβάλλοντων του, καθώς ηλεκτροδότηση δεν υπάρχει. Και το αποτέλεσμα που προσφέρει η Naughty Dog είναι εκθαμβωτικό. Ανεξάρτητα από την ώρα της μέρας και τις καιρικές συνθήκες το παιχνίδι φωτίζεται με απίστευτο ρεαλισμό και ώρες ώρες αυτό που βλέπεις στην οθόνη σου, θαρρείς ότι πρόκειται για φωτογραφία, ενώ παράλληλα έχουμε να κάνουμε με μια από τις καλύτερες εφαρμογές HDR που έχουμε δει μέχρι στιγμής σε παιχνίδια.
Τον ρεαλιστικό φωτισμό έρχονται να συμπληρώσουν τα καιρικά φαινόμενα, τα οποία είναι επίσης από τα καλύτερα που έχουμε δει. Η βροχή δεν είναι απλές άσπρες γραμμές που πέφτουν από τον ουρανό. Η κάθε σταγόνα έχει όγκο, πέφτει με διαφορετικό ρυθμό, επηρεάζεται από τον αέρα, τον φωτισμό, ενώ ακόμα και ο τρόπος που βρέχεται ο εξοπλισμός της Ellie είναι τρομερά αληθοφανής, με τις σταγόνες να μαζεύονται σιγά σιγά, μέχρι να μουσκέψουν τα ρούχα της τελείως. Ακόμα και στο περιβάλλον βλέπεις σταγόνες να στάζουν σε κάθε άκρη με πειστικό τρόπο και η υγρασία και η ομίχλη είναι ρεαλιστικότατα αποδοσμένα. Από την άλλη, τα εφφέ του νερού και του χιονιού είναι και αυτά πολύ προσεγμένα και συμπληρώνονται από σπουδαία μοντέλα φυσικής μέσα από την αλληλεπίδραση των πρωταγωνιστών με αυτά.
Και τι μπορεί να γράψει κανείς για το animation αλήθεια? Αυτό που έχει καταφέρει η Naughty Dog είναι απλά μαγεία. Η κίνηση όλων των χαρακτήρων είναι τόσο φυσική, τόσο αληθοφανής και διαθέτει τόσες διαφορετικές παραμέτρους που νομίζεις ότι πρόκειται για ζωντανά πλάσματα. Δεν υπάρχει δευτερόλεπτο που οι χαρακτήρες μένουν στάσιμοι. Ο τρόπος που αντιλαμβάνονται τον περιβάλλοντα χώρο αλλά και την κατάσταση στην οποία βρίσκονται είναι εντυπωσιακός. Κάθε φορά που η Ellie εμπλέκεται σε μάχη σώμα με σώμα «ζωγραφίζεται» στο πρόσωπο της ο πόνος, η ένταση και η προσπάθεια, ενώ όταν είναι κυνηγημένη και κρύβεται, το άγχος της μεταδίδεται τόσο έντονα στον παίκτη αφού ξεκινάει να ανασαίνει βαριά, οι παλμοί της χτυπάνε κόκκινο, και η γλώσσα του σώματος της είναι 100% αγωνία. Οι εχθροί από την άλλη τυγχάνουν της ίδιας αντιμετώπισης σε αντίθεση με πολλά παιχνίδια που μπορεί ο πρωταγωνιστής να έχει καλό animation, αλλά οι υπόλοιποι χαρακτήρες να είναι ξύλινοι. Ο τρόπος που κινούνται στον χώρο και που αντιδρούν στο κάθε τι που συμβαίνει την δεδομένη στιγμή είναι εξίσου εντυπωσιακός και ισχύουν τα ίδια που ισχύουν για την Ellie. Η εκφραστικότητα αυτή συμβάλλει σημαντικότατα στον αντίκτυπο που έχουν όλα αυτά που διαδραματίζονται μπροστά στα μάτια του παίκτη. Μας έχει συνηθίσει σε κάτι τέτοια η Naughty Dog εδώ και χρόνια, αλλά με το Last of Us Part II φτάνει πλέον σε άλλο επίπεδο. Είναι δύσκολο να αποδώσει κανείς το αποτέλεσμα γραπτώς, πρέπει να το δει κανείς με τα ίδια του τα μάτια.
Και κάπου εκεί, αφού επεξεργάζεσαι όλα αυτά που βλέπεις για τον τεχνικό τομέα, κοιτάς λιγάκι κάτω από την οθόνη σου και βλέπεις ότι κάθεται ένα PS4. Το ότι αυτό το παιχνίδι τρέχει σε PS4, στα μάτια του γράφοντος, παύει να ακούγεται μαγικό, και φτάνει τα όρια του αστείου πλέον. Προσωπικά, αν μου το έλεγαν, δεν θα μου ήταν δύσκολο να πιστέψω ότι αυτό το παιχνίδι είναι μια πρώτη γεύση της νέας γενιάς.
Όσο για το θέμα της απόδοσης, απλά και σύντομα να αναφερθεί ότι σε PS4 Pro το παιχνίδι παίζει απροβλημάτιστα καθόλη την διάρκεια του και σε ελάχιστες περιπτώσεις υπάρχει μια ανεπαίσθητη πτώση των καρέ, η οποία δεν θα γίνει καν αντιληπτή από τους περισσότερους.
Η αρτιότητα του οπτικού τομέα εμπλουτίζεται από μια εξαίσια ηχητική επένδυση. Κάτοχοι οικιακών ηχοσυστημάτων θα απολαύσουν εξαιρετική εφαρμογή πολυκάναλου ήχου και η φύση του παιχνιδιού είναι τέτοια που η εμπειρία βελτιώνεται δραματικά από αυτό, καθώς ο εντοπισμός των εχθρών από τις συνομιλίες και τους ήχους τους είναι ύψιστης σημασίας. Από την μια υπάρχει η αίσθηση της απόλυτης σιωπής, κατά μια έννοια «γαλήνης», που συνοδεύει έναν κατεστραμμένο κόσμο και που αποδίδεται πολύ καλά με κάθε λογής διακριτικούς περιβαλλοντικούς ήχους όπως το θρόισμα των φύλλων, τον άνεμο κλπ και από την άλλη η απόκοσμη αίσθηση που δημιουργείται με την εμφάνιση των ανατριχιαστικών κραυγών των μολυσμένων. Το δε soundtrack υπογράφει ξανά ο δις βραβευμένος με Όσκαρ Gustavo Santaolalla και το αποτέλεσμα είναι για μια ακόμη φορά αντάξιο του ονόματος του. Η μουσική του διαθέτει έντονο συναισθηματικό εύρος και ταιριάζει απόλυτα με την θεματολογία που καταπιάνεται το Last of Us Part II. Παράλληλα, η γενικότερη μουσική επένδυση προσφέρει τόνους έντασης, αγωνίας, τρόμου και δράσης με κάποια φοβερά ambient κομμάτια, που δημιουργούν άψογη ατμόσφαιρα ανάλογα την περίσταση.
Το gameplay του τίτλου ακολουθεί πιστά τα χνάρια του πρώτου, αλλά ταυτόχρονα εμπλουτίζεται με πολλά νέα στοιχεία και προσθήκες. Η φύση του εξακολουθεί να είναι linear, όμως τα περιβάλλοντα είναι περισσότερο ανοιχτά από ποτέ και υπάρχει μεγάλη επιβράβευση σε όποιον μπει στην διαδικασία να εξερευνήσει, είτε μέσω απόκτησης προμηθειών/αντικειμένων, είτε μέσω ιστορικού περιεχομένου. Υπάρχουν πάρα πολλές λεπτομέρειες που είναι αρκετά δύσκολο να τις ανακαλύψεις όλες την πρώτη φορά και αυτό σε κάνει να νιώθεις ότι ο κόσμος φαίνεται πιο ανοιχτός από ότι πραγματικά είναι.
Η Naughty Dog αποκαλεί τον τίτλο survival action και η αλήθεια είναι ότι ανταποκρίνεται στον χαρακτηρισμό αυτό πλήρως. Τα εφόδια που έχει στην διάθεση του ο παίκτης είναι περιορισμένα και ανάλογα το επίπεδο δυσκολίας που έχει επιλεχθεί, όλο και πιο δυσεύρετα, με αποτέλεσμα να πρέπει να γίνεται εξονυχιστικός έλεγχος κάθε γωνιάς του περιβάλλοντος για τυχόν προμήθειες. Τα δε εμπόδια που θα συναντήσει ο χαρακτήρας μας στην διάρκεια της ιστορίας είναι πολλά και δύσκολα. Ο κόσμος του Last of Us Part II είναι πολύ πιο απρόβλεπτος και επικίνδυνος, δημιουργώντας ένα μόνιμο αίσθημα απειλής. Σε αυτό βοηθάει το εξαιρετικό και πολυεπίπεδο level design, που είναι προσεκτικά μελετημένο, ώστε να δημιουργεί τις κατάλληλες προϋποθέσεις για συναρπαστικές μάχες. Είτε έχουμε να κάνουμε με μολυσμένους, είτε με κανονικούς ανθρώπους, το κύριο και βασικό μέλημα σε κάθε αναμέτρηση πρέπει πάντα να είναι η χρήση stealth ή η γενικότερη αποφυγή, διότι εάν γίνει αντιληπτή η παρουσία μας από το σύνολο των εχθρών τα πράγματα δυσκολεύουν πάρα πολύ. Το παιχνίδι δεν έχει φτιαχτεί για να παιχτεί ως shooter, όποιος μπει με αυτό το σκεπτικό στον κόσμο του, θα απογοητευθεί πλήρως. Η στόχευση είναι by design αργή, άτσαλη και οι σφαίρες πολύ πολύ λίγες. Παρόλαυτα, δίνει στον παίκτη όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να μπορεί να ελέγχει ανά πάσα στιγμή την έκβαση της μάχης και να επιδίδεται μαεστρικά σε έναν ανταρτοπόλεμο.
Η Ellie μπορεί να μην διαθέτει την δύναμη του Joel, όμως είναι πολύ πιο ευκίνητη και ευέλικτη. Ακριβώς γι αυτό είναι βασικό να βρίσκεται σε διαρκή κίνηση στον χώρο, να εκμεταλλεύεται το περιβάλλον και να μην μένει ποτέ στάσιμη για πολύ ώρα. Μια βασική και σωτήρια νέα δυνατότητα είναι η αποφυγή επιθέσεων στη μάχη σώμα με σώμα, αλλά ακόμα και από απόσταση εάν υπάρχει ο αντίστοιχος συγχρονισμός. Αυτό δημιουργεί κάποιες εντυπωσιακά χορογραφημένες συμπλοκές, δίνοντας ταυτόχρονα την ευκαιρία στον παίκτη να ξεφύγει από δύσκολες καταστάσεις όπου βρίσκεται περικυκλωμένος. Η άλλη σημαντικότερη προσθήκη, είναι η δυνατότητα έρπην και θα γίνει δεύτερη φύση στις αναμετρήσεις. Πλέον οι εχθροί εντοπίζουν πολύ πιο εύκολα την Ellie και η πυκνότητα της βλάστησης καθορίζει και τον τρόπο που πρέπει να κινηθεί εάν θέλει να μην γίνει αντιληπτή. Ξαπλώνοντας στο έδαφος η Ellie μπορεί να κρυφτεί κάτω από αυτοκίνητα, να χωρέσει σε στενά περάσματα, να σημαδέψει πιο σταθερά και γενικότερα να κινηθεί στρατηγικά και τακτικά στο πεδίο της μάχης.
Όπως και στο πρώτο μέρος, έτσι και εδώ επιστρέφουν οι δυνατότητες κατασκευής αντικειμένων, βελτίωσης των όπλων και των ικανοτήτων της πρωταγωνίστριας. Αυτά λίγο-πολύ λειτουργούν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο, τα εφόδια κατασκευάζονται από τη συλλογή υλικών από το περιβάλλον, τα όπλα βελτιώνονται με παλιοσίδερα και οι ικανότητες από την... εκπληκτική ιδέα της... υπερβολικής κατάποσης πάσης φύσεως φαρμάκευτικών ουσιών! Όπως και να έχει το σύστημα αυτό δείχνει να λειτουργεί στον κόσμο του Last of Us και έτσι η Ellie εμπλουτίζει τις δεξιότητες της σε διάφορες κατηγορίες όπως μάχη, συγκάληψη, κατασκευές κλπ.
Όπως ήδη αναφέρθηκε, η γενικότερη αίσθηση που αφήνει στον χρήστη το παιχνίδι είναι μια διαρκής απειλή. Μολυσμένοι και άνθρωποι είναι πιο επικίνδυνοι από ποτέ και νέοι τύποι κάνουν την εμφάνιση τους. Αυτό το συνεχές παιχνίδι ποντικιού και γάτας, σε συνδυασμό με την εξαιρετική ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο οπτικός και ο ηχητικός τομέας, ανεβάζει ουκ ολίγες φορές την αδρεναλίνη στα ύψη. Ποτέ δεν νιώθεις ασφαλής και ποτέ δεν ξέρεις τι σε περιμένει. Και σε αυτό παίζει σημαντικό ρόλο η μεγάλη βελτίωση της τεχνητής νοημοσύνης (A.I.).
Αν υπήρχε ένα σημείο που το πρώτο μέρος του Last of Us δέχθηκε κριτική, αυτό ήταν το ΑΙ των εχθρών αλλά και των companions. Οι μεν companions δεν σε βοηθούσαν αρκετά, οι δε εχθροί ήταν πολύ εύκολο να τους κοροϊδέψεις και πολλές φορές οδηγούσε σε τραγελαφικές καταστάσεις. Η τεχνολογία προφανώς δεν επέτρεπε για κάτι περισσότερο, όμως τώρα η Naughty Dog έρχεται να κάνει δραματικές βελτιώσεις στον τομέα αυτό. Οι companions παραμένουν επί της ουσίας αόρατοι από τους εχθρούς, όμως πλέον προσέχουν πολύ καλά τι κάνουν και πως κινούνται και εξαιρετικά σπάνια θα εμφανιστούν μπροστά στους αντιπάλους καταστρέφοντας την όλη ψευδαίσθηση. Ταυτόχρονα η βοήθεια τους πλέον είναι υπολογίσιμη, σε ξελασπώνουν ουκ ολίγες φορές χωρίς να μπλέκονται στα πόδια σου και δεν χρειάζεται να αδειάζουν άπειρες σφαίρες μέχρι να καταφέρουν να ρίξουν έναν εχθρό κάτω. Γενικά η συνεργασία μαζί τους είναι πολύ πιο πειστική και ουσιώδης. Δεν είναι τέλεια, αλλά είναι σίγουρα πολύ μεγάλη βελτίωση.
Η εχθρική ΑΙ από την άλλη είναι αυτή που δέχθηκε τις μεγαλύτερες προσθήκες, πάντα όμως τηρουμένων των αναλογιών. Κανένας δεν θέλει (και προφανώς λόγο τεχνολογίας δεν μπορεί) να κάνει τους εχθρούς εφάμιλλα έξυπνους με τους χρήστες, γιατί αυτό δεν θα έκανε ένα παιχνίδι διασκεδαστικό. Το παν είναι να διατηρείται η ψευδαίσθηση ότι οι χαρακτήρες είναι ζωντανά πλάσματα. Και υπό αυτήν την έννοια αυτό δουλεύει πολύ καλά στο παιχνίδι. Οι ανθρώπινοι αντίπαλοι μιλούν συνέχεια μεταξύ τους, έχουν αίσθηση του περιβάλλοντος στο οποίο κινούνται, φωνάζουν ο ένας τον άλλο με ονόματα, θα αποκαλύψουν την συγκεκριμένη τοποθεσία που σε είδαν τελευταία φορά με την ονομασία της, θα προσπαθήσουν να σε περικυκλώσουν και γενικά θα συντονίσουν τις ενέργειες τους προκειμένου να σε βρουν. Αν δεν έχεις σφαίρες θα το πουν, αν είσαι τραυματισμένος θα το αναφέρουν, αν το σημείο που βρίσκεσαι δεν έχει διέξοδο θα γνωστοποιήσουν ότι είσαι εγκλωβισμένος και αν πεθάνει κάποιος δικός τους θα το δηλώσουν στην υπόλοιπη ομάδα, ενώ κάποιες φορές εκφράζουν ακόμα και οδύνη για τον χαμό του δικού τους. Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε που κάποια στιγμή τους άκουσα να τσακώνονται μεταξύ τους επειδή έχαναν τα ίχνη μου συνεχώς! Eπίσης οι διάφοροι τύποι εχθρών θα συνεργαστούν μεταξύ τους με συγκεκριμένους τρόπους, πχ σε κάποιο σημείο ζητήθηκε σε κάποιον με τουφέκι να ανέβει σε ψηλό σημείο για κάλυψη ή σε μια άλλη περίπτωση μια ομάδα συντόνισε τις κινήσεις της γύρω από ένα συγκεκριμένο μέλος αυτής. Όλο αυτό, σε συνδυασμό με το εξαιρετικό level design οδηγεί σε μερικές καταπληκτικές αναμετρήσεις γεμάτες ένταση που δεν σε αφήνουν να χαλαρώσεις λεπτό. Φυσικά και εδώ όπως είπαμε, δεν είναι όλα τέλεια, κάποιες φορές θα ενεργεί η ΑΙ με χαζό τρόπο και προφανώς οι παίκτες θα βρουν τον τρόπο να την εκμεταλλευθούν μόλις μάθουν τα όρια της, αλλά στο μεγαλύτερο μέρος η ψευδαίσθηση διατηρείται και το αποτέλεσμα σε πείθει.
Την εμφάνιση τους στο παιχνίδι κάνουν επίσης καινούργια και ενδιαφέροντα puzzle mechanics τα οποία χρησιμοποιούν με έξυπνο τρόπο ένα ρεαλιστικό μοντέλο φυσικής. Στο πρώτο παιχνίδι είχαμε puzzles που κυρίως είχαν σχέση με την τοποθέτηση μιας σκάλας στο σωστό σημείο, εδώ έχουμε μια πιο ευρηματική προσέγγιση που θα κάνει τους χρήστες να σκεφτούν λιγάκι παραπάνω.
Μια έξτρα βοήθεια για τους παίκτες είναι η επιστροφή της δυνατότητας με το πάτημα ενός κουμπιού, να βλέπει η Ellie μέσα από τους τοίχους (listen mode), ώστε να μπορεί να εντοπίσει τους εχθρούς. Κατά την προσωπική άποψη του γράφoντος, η συγκεκριμένη ικανότητα δεν συνάδει με την κατά τα άλλα πολύ ρεαλιστική προσέγγιση του τίτλου στο σύνολο του και αφαιρεί σε μεγάλο βαθμό το αίσθημα της αγωνίας. Λέγοντας αυτό, να σημειωθεί ότι όποιος επιθυμεί, μπορεί απλά να μην το χρησιμοποιήσει, κάτι που προτείνεται ανεπιφύλακτα. Παρόλαυτα είναι κατανοητό και κατΆ επέκταση καλό να υπάρχει, προκειμένου να το ευχαριστηθεί όσο το δυνατόν περισσότερος κόσμος και κάπου εδώ αξίζει να πούμε ένα μεγάλο μπράβο στην Naughty Dog για την γενικότερη παραμετροποίηση που προσφέρει ο τίτλος. Υπάρχει πλήθος επιλογών για τα πάντα, ούτως ώστε ο καθένας να μπορέσει να φέρει το παιχνίδι στα μέτρα του και να το απολαύσει με τον τρόπο που επιθυμεί, ενώ δίνεται μεγάλη έμφαση και στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Τέλος ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνει στο γεγονός ότι η Sony προσφέρει για μια ακόμη φορά ένα πλήρως εξελληνισμένο προϊόν στο αγοραστικό κοινό της Ελλάδας. Είναι πολύ θετικό να γίνονται τέτοιες προσπάθειες σε τόσο μεγάλες παραγωγές και να νιώθεις ότι σε υπολογίζουν, παρόλο που γενικά η Ελλάδα αποτελεί μια μικρή αγορά.
Παιχνίδι τέλειο δεν υπάρχει και το Last of us Part II, παρόλη την εκπληκτική δουλεία που έχει κάνει, δεν παύει να έχει ορισμένες ατέλειες. Η ΑΙ παρότι είναι τρομερά βελτιωμένη έχει όπως είναι φυσικό τα όρια της και ο τεχνικός τομέας ενώ είναι καθόλα άρτιος και θέτει νέα standards, έχει κάποια θεματάκια με ορισμένες χαμηλής ανάλυσης σκιές και μερικά textures που αργούν να φορτώσουν σε συγκεκριμένες περιοχές του παιχνιδιού. Μια αναφορά αξίζει επίσης για τα μοντέλα των εχθρών, τα οποία εξακολουθούν να επαναλαμβάνονται περισσότερο συχνά από ότι θα ήταν ιδανικό, αλλά προφανώς η τεχνολογία ακόμα δεν επιτρέπει για κάτι καλύτερο. Θα δείτε τα ίδια πρόσωπα ξανά και ξανά, αλλά τουλάχιστον όχι στον βαθμό που γινόταν στο πρώτο μέρος. Το crafting επίσης και κυρίως τα skill trees θα μπορούσαν να ήταν αρκετά καλύτερα, μιας και σε αναγκάζει κατά μια έννοια το παιχνίδι να επενδύσεις πολλά resources σε abilities που δεν θες προκειμένου να φτάσεις στο επιθυμητό skill. Τέλος, κάποια σημεία στην ιστορία ίσως να κρατούν λίγο περισσότερο από όσο θα έπρεπε, χωρίς όμως να κάνει γενικότερη «κοιλία» και να επηρεάζει τον ρυθμό της. Όμως όλα αυτά είναι πραγματικά πταίσματα μπροστά στο ποιοτικό σύνολο του τίτλου και η αλήθεια είναι ότι δύσκολα μπορείς να του προσάψεις πολλά.
Εν κατακλείδι, το Last of Us Part II είναι μια υπερπαραγωγή, ένα παιχνίδι handcrafted από την αρχή μέχρι το τέλος, σπιθαμή προς σπιθαμή με μια πρωτοφανή φροντίδα και επιμέλεια. Ο κόσμος του και η θεματολογία του είναι σκληρή και ωμή, μα πάντα ανθρώπινη και τα συναισθήματα που θα προκαλέσει κατά την διάρκεια του ταξιδιού είναι έντονα. Η ιστορία που έφτιαξαν άξιζε και με το παραπάνω να ειπωθεί και το παιχνίδι ανταποκρίνεται, ως επί το πλείστον, στις υψηλότατες προσδοκίες που έθεσε ο προκάτοχος του. Παραμένει επίκαιρο, θέτει τις βάσεις για σκέψη και συζήτηση και αφήνει τα υπόλοιπα στην κρίση των παικτών. Δεν υπάρχει κανένας λόγος σύγκρισης για το αν είναι καλύτερο από το πρώτο μέρος ή όχι, μιας και το ένα συμπληρώνει το άλλο και γενικά τα παιχνίδια θα πρέπει να κρίνονται βάσει της εποχής που κυκλοφορούν αλλά και του εκάστοτε διαθέσιμου ανταγωνισμού. Και το Last of Us Part II ανεβάζει τον πήχη πολύ ψηλά σε όλους σχεδόν τους τομείς. Είναι μια εμπειρία που αξίζει να την βιώσει κανείς και που δεν την συναντάς συχνά, ανεξαρτήτως μέσου, όχι μόνο αναφορικά με βιντεοπαιχνίδια. Η Naughty Dog επιβεβαιώνει το μοναδικό ταλέντο της για μια ακόμη φορά, και κλείνει με παραδειγματικό τρόπο την γενιά που διανύουμε, ενώ η φαντασία κυριολεκτικά οργιάζει στο τι θα μπορέσουν να κάνουν με την άφιξη του Playstation 5.
10/10